قَالُوا يَا ذَا الْقَرْنَيْنِ اِنَّ يَأْجُوجَ وَمَأْجُوجَ مُفْسِدُونَ فِي الْاَرْضِ فَهَلْ نَجْعَلُ لَكَ خَرْجاً عَلٰٓى اَنْ تَجْعَلَ بَيْنَنَا وَبَيْنَهُمْ سَداًّ

Türkçe Transcript

Kâlû yâżâ-lkarneyni inne ye/cûce veme/cûce mufsidûne fî-l-ardi fehel nec’alu leke ḣarcen ‘alâ en tec’ale beynenâ vebeynehum seddâ(n)

Abdulbaki Gölpınarlı Meali

Dediler ki: Ey Zülkarneyn, Ye'cuc'la Me'cuc, yeryüzünde bozgunculuk yapan taifelerdir, onlarla bizim aramıza bir set yapmak şartıyle sana mallarımızdan versek razı olur musun, yapar mısın?

Ye'cuc'la Me'cuc, Kur’ân'da bir kere burada, bir kere de 21. sûrenin 96. âyetinde anılır. Ahd-i Atıyk'ın Tekvin bölümünde Nûh'un oğlu Yafes'in oğulları arasında Comer ve Macuc vardır (10, 2). Hızkıyal Peygambere ait kitapta, Macuc, bir ülkedir (38, 1). Aynı kitapta, bir şahıs adıdır (39, 1). Maksat, Karadeniz kıyılarında yaşayan ve arada bir Kafkas dağlarını aşarak batı Asya’ya saldıran boylardır (Aynı kitap, 85-91).

Abdullah-Ahmet Akgül Meali

Dediler ki: "Ey Zu’l-Karneyn, gerçekten Ye’cüc ve Me’cüc (denen fitne ve fesat sürüleri) bu yerde (ülkemizde) bozgunculuk çıkarıyorlar, bizimle onlar arasında bir sed inşa etmen için sana vergi ödeyelim mi (ne dersin)?"

Abdullah Parlıyan Meali

Bunlar ona: “Ey Zülkarneyn!” dediler. “Ye'cüc ve Me'cüc bu ülkede bozgunculuk yapıyor. Onlarla bizim aramızda bir set inşa etmen şartıyla, sana bir vergi versek olmaz mı?”

Ahmet Tekin Meali

Onlar: “Ey Zülkarneyn, Ye'cüc ve Me'cüc bu topraklarda fesat çıkarıyorlar. Onun için, bizimle onlar arasında bir set yapman şartıyla sana bir vergi versek olur mu?” dediler.

Ahmet Varol Meali

Onlar dediler ki: "Ey Zulkarneyn! Doğrusu Ye'cuc ve Me'cuc (bu) yerde bozgunculuk etmektedirler. Onlarla bizim aramızda bir set yapman için sana bir vergi verelim mi?"

Ali Bulaç Meali

Dediler ki: 'Ey Zu'l-Karneyn, gerçekten Ye'cuc ve Me'cuc, yeryüzünde bozgunculuk çıkarıyorlar, bizimle onlar arasında bir sed inşa etmen için sana vergi verelim mi?'

Ali Fikri Yavuz Meali

(Tercümanları vasıtasıyla) şöyle dediler: “Ey Zü'l-Karneyn (İki kabile olan) Ye'cüc ve Me'cüc bu yerde fesad çıkarıyorlar. Onun için, bizimle onlar arasında bir sed yapman şartıyla sana bir vergi versek?”

Bahaeddin Sağlam Meali

Onlar dediler ki: “Zül-Karneyn! Yecüc ve Mecüc (Moğol ve Mançur) yeryüzünde bozgunculuk yapıyorlar. Bizimle onlar arasında bir sed yapman için bir vergi verelim mi?”

Bayraktar Bayraklı Meali

Dediler ki: “Ey Zülkarneyn! Şüphesiz Ye'cüc ve Me'cüc burada bozgunculuk yapmaktadırlar. Bizimle onların arasına bir set yapman için sana bir ödeme yapabilir miyiz?”

Besim Atalay Meali (1965)

Dediler ki: «Ey Zülkarneyn! Ye'cuc, Me'cuc buralarda fesat çıkarıyorlar, sana vergi versek de, aramıza set yapsan olmaz mı?»

Cemal Külünkoğlu Meali

Onlar (Tercümanları aracılığıyla): “Ey Zülkarneyn! Ye'cüc ve Me'cûc bu ülkede bozgunculuk yapıyor. Sana bir miktar vergi versek, karşılığında onlar ile aramızda bir set (engel) yapar mısın?” dediler. 

Bkz. 21/96Ye’cüc ve Me’cüc isimleri üzerinde çokça durulmuş, farklı yorumlar yapılmış ama onlarla ilgili hala kesin bir şey söylenememiştir. Tefsir otoritelerinden bazıları bunlarla ilgili anlatılanları Moğollar ve Tatarlarla özdeşleştirmektedir.

Cemil Said (1924)

O kavim didi ki: "Ey Zü’l-Karneyn? Ye’cûc ve Me’cûc kavmi yeryüzünde fesâd çıkarıyorlar. Ânlar ile bizim beynimize bir ücret mukâbilinde bir sed inşâ itmeği taleb idebilür miyiz"

Diyanet İşleri Meali (Eski)

Dediler ki: Zülkarneyn! Doğrusu Yecüc ve Mecüc bu ülkede bozgunculuk yapıyorlar. Bizimle onların arasına bir sed yapman için sana bir vergi verelim mi?

Diyanet İşleri Meali (Yeni)

Dediler ki: “Ey Zülkarneyn! Ye’cüc ve Me’cüc (adlı kavimler) yeryüzünde bozgunculuk yapmaktadırlar. Onlarla bizim aramıza bir engel yapman karşılığında sana bir vergi verelim mi?”[335]

Ye’cüc ve Me’cücle ilgili olarak ayrıca bakınız: Enbiya sûresi, âyet, 96.

Kur'an Yolu (Diyanet İşleri)

Dediler ki: “Ey Zülkarneyn! Bu memlekette Ye’cûc ve Me’cûc bozgunculuk yapmaktadırlar. Bizimle onlar arasında bir sed yapman için sana bir bedel ödesek kabul eder misin?”

Diyanet Vakfı Meali

Dediler ki: Ey Zülkarneyn! Bu memlekette Ye'cûc ve Me'cûc bozgunculuk yapmaktadırlar. Bizimle onlar arasında bir sed yapman için sana bir vergi verelim mi?

Edip Yüksel Meali

Dediler ki, "Ey İki Nesle Sahip Olan (Zül Karneyn), Yecuc ve Mecuc yeryüzünde kötülük işliyorlar. Bizimle onların arasında bir engel koyman için sana bir vergi ödeyebilir miyiz?"

94-99 Adalet ve barış üzerine kurulu çok uluslu bir uygarlığın iki nesil sürecek yönetiminden sonra, dünyanın son yıllarında iki düşman ülkenin tekrar güç kazanarak müslümanlara saldıracakları anlaşılabilir mi bu ayetlerden?

Elmalılı Hamdi Yazır Meali

Dediler ki: "Ey Zülkarneyn! Ye'cuc ve Me'cuc bu yerde fesat çıkarıyorlar. Onun için, bizimle onlar arasında bir sed yapman şartıyla sana bir vergi versek olur mu?"

Elmalılı Meali (Orijinal)

Dediler ki ey Zülkarneyn! haberin olsun Ye'cuc ile Me'cuc bu Arzda fesad yapıp duruyorlar, onun için onlarla bizim aramıza bir sed yapman şartile sana biz bir harc versek olur mu?

Emrah Demiryent Meali

(Zu’l-Karneyn’in ilim, güç ve hâkimiyet sahibi olduğunu gören bu insanlar,) dediler ki: “Ey Zu’l-Karneyn! Ye’cûc ve Me’cûc (denen iki azgın kavim, iki dağın arasındaki şu dar geçitten bize sürekli saldırıp, kavmimiz içerisindeki insanları öldürerek, mahsullerimize zarar vererek ve başka kötülükler de yaparak) yeryüzünde bozgunculuk yapmaktadırlar. Onlarla bizim aramıza bir set (engel) yapman karşılığında sana bir vergi verelim mi?”

Müfessirlerimizin beyanı veçhile lisanları farklı olan bu toplumun, Zu’l-Karneyn [aleyhisselâm] ile konuşmaları, bir tercüman vasıtasıyla yahut Allah Teâlâ’nın o anda, onların lisanını Hz. Zu’l-Karneyn’e [aleyhisselâm] öğretmesiyle olmuştur.

Erhan Aktaş Meali

“Ey Zu'l-Karneyn! Şüphesiz Ye'cûc ve Me'cûc¹ yeryüzünde fesat çıkaranlardır. Onun için, onlarla bizim aramıza ücreti mukabilinde bir set yap, olmaz mı?” dediler.

1- “Ye\cûc ve Me\cûc, bir nitelemedir. Toplumsal kokuşmanın, topyekûn bir insanlığın tam bir “hercümerç” olması, ahlaki bozulmanın, sefaletin ve çöküntünün bütün bir toplumu kuşatmasının, bütün bir toplumun iş birliği halinde fesat çıkarmasının, kötülüğün her şeye nüfuz etmesinin genel adıdır. Bunu belli bir zamanla, mekânla, toplum veya güçle sınırlamak veya bu konuda gaybi bir beklentiye girmek anlamsızdır. Bu hayal görmekten başka bir şey değildir. Ye\cûc ve Me\cûc, her çağda ve her toplumda ortaya çıkabilecek bir durumdur.”

Hasan Basri Çantay Meali

Onlar dediler ki: «Zülkarneyn, hakıykat, Ye'cûc ve Me'cûc (bu) yerde fesâd çıkaran (kabile) lerdir. Bizimle onların arasına bir sed yapman üzerine sana bir vergi verelim mi»?

Hayrat Neşriyat Meali

Dediler ki: “Ey Zülkarneyn! Doğrusu Ye'cüc ve Me'cüc bu memlekette fesad çıkaran kimselerdir. Bu yüzden bizimle onların arasına bir sed yapman için sana bir vergi(bir ücret) verelim mi?”(2)

(2)Ye’cüc, Me’cüc ve sedd-i Zülkarneyn için bakınız; (Lem‘alar, 16. Lem‘a, 109-110; Şuâ‘lar, 5. Şuâ‘, 81; Sözler, 24. Söz, 133)

İlyas Yorulmaz Meali

Onlar “Ey Zelkarneyn! Ye’cüc ve me’cüc adında iki topluluk yeryüzünde sürekli bozgunculuk yapıyorlar. Onlarla bizim aramızda bir engel (set, duvar) yapmanın karşılığında sana bir ücret ödeyebiliriz. Yapar mısın?” dediler.

İsmayıl Hakkı Baltacıoğlu

Dediler: "Ey Zülkarneyn! İşte Yecuc ile Mecuç bu ülkede bozgunculuk ediyorlar. Onun için sana bir vergi versek de sen de bizimle onlar arasına bir set yapsan, olmaz mı?"

İsmail Hakkı İzmirli

Onlar «— Zülkarneyn! Ye/cüç ve Me/cüç yeryüzünde fesat çıkarıyorlar, sana biz harcını ve masrafını [¹¹] versek de bizimle onlar arasında bir set yapsan olmaz mı?» dediler.

[11] Veya bir haraç.

İsmail Yakıt

Dediler ki: “Ey Zülkarneyn! Ye’cüc ve Me’cüc³² yeryüzünde/ülkede bozgunculuk yapıyorlar. Bizimle onların arasına bir set yapman için sana bir vergi verelim mi?”

32 Ye’cüc ve Me’cüc, tarihçiler ve müfessirlere göre, iki ayrı kavim gibi telakki edilmiş, hatta Ye’cüc Türkler, Me’cüc de Deylemlilerdir. Klasik Arap müfessirlerine göre her ikisi de Türklerdir. Türklere göre ise Çinlilerdir. Dolayısıyla tarihte kimin kiminle problemi varsa ona Ye’cüc ve Me’cüc demek en kestirme yol olmuştur. Aslında Kur’an konteksine göre Ye’cüc ve Me’cüc, sembolik iki kelime olup, bir toplumun istikrarını, değer yargılarını ifsat eden, toplumu yıkılışa götüren, birbirine düşüren, menfi iki kavram olup, anarşi ve terörü temsil etmektedir. Nitekim 21/96’da helakı yakın bir toplumun içinde olup, her yerden saldırıya geçtikleri belirtilir. Burada toplum vergiyi artırmakla bunlardan kurtulacaklarını zannetmektedir.

Kadri Çelik Meali

Dediler ki: “Ey Zülkarneyn, gerçekten Ye'cuc ve Me'cuc, yeryüzünde bozgunculuk çıkarmaktalar. Bizimle onlar arasında bir set inşa etmen için sana vergi verelim mi?”

Mahmut Kısa Meali

Zülkarneyn’in ilim, irfan, güç, kuvvet ve hakimiyette ne derece ileri olduğunu gören bu insanlar, tercüman aracılığıyla ona, “Ey Zülkarneyn!” dediler, “Ye’cüc ve Me’cüc dediğimiz hak hukuk tanımayan kabîleler, iki dağın arasındaki şu geçitten bize sürekli saldırarak bu topraklarda bozgunculuk yapıyorlar. Sana ödeyeceğimiz bir miktar vergi karşılığında, bizimle onlar arasına, iki dağın arasını tamamen kapatacak şekilde bir set yapar mısın?

Mahmut Özdemir Meali

-“Ey Zülkarneyn! Yeryüzü’nde Ye’cüc ve Me’cüc bozgunculuk çıkarmaktadırlar. Bizim ve onların aramıza bir sedd yapman için sana harç / vergi verelim mi?” dediler.

Mehmet Çakır Meali

Dediler ki: " Zülkarneyn! Ye'cûc ve Me'cûc dünya dengelerini altüst eden bir millettir. Bizimle onlar arasına bir set çekmen şartıyla sana haraç verelim diyoruz ne dersin ? "

Mehmet Çoban Meali

Dediler ki: "Ey Zülkarneyn! Bunlar Ye’cüc ve Me’cüc adıyla anılan kavimlerdir. Yeryüzünde bozgunculuk yapmaktadırlar. Onlarla bizim aramıza bir engel yapman karşılığında, sana bir vergi verelim mi? Sen vergimizin karşılığında bu topluluklardan bizi koru! "

Mehmet Okuyan Meali

(O toplum) şöyle demişti: “Ey Zülkarneyn! Şüphesiz ki [Ye’cûc] ve [Me’cûc] [*] yeryüzünde bozgunculuk yapmaktadır. Bizimle onlar arasında bir set yapman için sana bir vergi verelim, olur mu?”

[Ye’cûc] ve [Me’cûc], herhangi bir özel ırkı, milleti değil de her zaman hakikatin karşısına dikilen olumsuz algıyı ve faaliyetleri temsil eder. Nitekim bunların Son Saat’te de olacağı Enbiyâ 21:96’da ifade edilmektedir. Bu ayette sözü edilenler de o dönemdeki azgın, sapkın ve saldırgan bir kavmi nitelendiriyor olabilir.

Mehmet Türk Meali

(Onlar): “Ey Zü’l-Karneyn! Gerçekten Ye’cuc ve Me’cuc,¹ burada kargaşa çıkartıyorlar, sana bir miktar mal versek, onlar ile aramıza bir set yapar mısın?” dediler.

1 Ye’cûc ve Me’cûc: Kıyametin alametlerinden olup, yeryüzünü ifsat edecek olan aslı ve nesebi belirsiz, dinsiz ve gerçek mahiyetlerini Allah’ın bildiği iki topluluk demektir. Ye’cüc ve Me’cüc kelimeleri Arapçaya başka bir dilden girmiştir. Enbiya 96-97. âyetlerinden; kıyamet kopmadan önce, onlarla bir takım insanlar arasında bir engel olarak yapılan “sed” açılacak; onlar da insanlara saldıracaklardır. Bugün bu Kur’ân’da adı geçen seddin olup olmadığı belli değildir. Yalnız bu sed Zü’l-Karneyn tarafından yapılmıştır. Ye’cüc ve Me’cûc vardır ve bunların kıyamet kopmadan önce, ortaya çıkıp birçok yerleri yakıp yıkacakları kesindir.

Muhammed Esed Meali

Bunlar [ona]: “Sen ey Zulkarneyn!” dediler, “Yecüc ve Mecüc ⁹⁵ bu ülkede bozgunculuk yapıyor. Onlarla bizim aramızda bir set inşa etmen şartıyla sana bir bac verelim mi?”

95 Arapça’daki Ye’cûc ve Me’cûc tabirleri, Kitâb-ı Mukaddes’de bunlarla ilgili belirsiz bazı atıflara dayanarak (Tekvîn x, 2; I Tarihler i 5; Hezekiel xxxviii, 2 ve xxxix, 6; Yuhannanın Vahyi xx, 8) bütün Avrupa dillerinde Gog ve Magog olarak geçmiştir. Klasik dönem sonrası müfessirlerin çoğu bu kavimleri Moğollar ve Tatarlarla özdeşleştirmektedirler (bkz. aşağıda 100. not).

Mustafa Çavdar Meali

Ey Zülkarneyn, dediler, Ye’cüc ve Me’cüc bu ülkede bozgunculuk yapıyorlar. Bizimle onların arasına bir set yapman karşılığında sana vergi verelim mi? 21/96-97

Mustafa İslamoğlu Meali

“Ey Zülkarneyn!” dediler, “Ye’cûc ve Me’cûc ülkede bozgunculuk yapıp duruyor; derhal onlarla bizim aramıza bir set yapman karşılığında, sana bir bedel ödemeye ne dersin?”[²⁴⁴³]

[2443] Ye’cûc ve Me’cûc’e helâki hak eden tüm toplumlardan söz edilen bir pasajda daha değinilir (21:95-96). İkisi birlikte düşünüldüğünde, Ye’cuc ve Me’cuc’un belli bir zaman ve mekâna has mahdut ve belirli bir topluluk olmadığı, her zaman ve mekânda ortaya çıkan yıkıcı ve tahripkâr güçleri temsil ettiği anlaşılır. Ye’cûc ve me’cûc isimlerinin manaları ve ayrıntılı bir tahlil için 21:96’nın notuna bkz.

Orhan Kuntman Meali

Onlar: "Ey Zülkarneyn; Ye'cuc ve Me'cuc bu beldede bozgunculuk yapıyorlar, bizimle onlar arasında bir sed yapman için sana vergi verelim mi?" dediler.

Osman Fırat Meali

Dediler ki: "Ey Zu’lKarneyn, Ye’cûc ve Me’cûc, bu yerde bozgunculuk yapıyorlar. Bizimle onların arasına bir sed yapman için sana bir ücret verelim mi?"

Ömer Nasuhi Bilmen Meali

Dediler ki: «Ey Zülkarneyn! Şüphe yok ki, Yecüc ile Mecüc, yerde fesat çıkarıp duran kimselerdir. Bizimle onların arasına bir sed yapmaklığın için sana bir bedel versek olur mu?»

Suat Yıldırım Meali

“Ey Zülkarneyn! ” dediler, “Ye'cüc ve Me'cüc bu ülkede bozgunculuk yapıyorlar. Bizimle onlar arasında bir sed yapman için sana bir vergi vermeyi teklif ediyoruz, ne dersin? ”

Ye’cüc ve Me’cüc hakkında bkz. 21,96. {KM, Hezekiel 38,2; Vahiy 20,8}

Süleyman Ateş Meali

Dediler ki: "Ey Zu'l-Karneyn, Ye'cuc ve Me'cuc, bu yerde bozgunculuk yapıyorlar. Bizimle onların arasına bir sed yapman için sana bir vergi verelim mi?"

Süleyman Tevfik (1927)

Onlar: "Ey Zülkarmeyn! Ye'cûc Me'cûc denilen kavim arzda fesâd idicilerdir. Biz sana masrafını ve levâzımını tedârik itsek onlarla bizim aramızda bir sed yapar mısın?" didiler.

Süleymaniye Vakfı Meali

Dediler ki "Bak Zülkarneyn! Yecuc ile Mecuç burada doğal düzeni bozuyorlar. Sana vergi versek de bizimle onlar arasına bir set yapsan, olmaz mı?"

Şaban Piriş Meali

-Ey Zülkarneyn, dediler, Ye'cüc ve Me'cüc bu ülkede bozgunculuk yapıyorlar. Bizimle onların arasına bir set yapman için sana vergi verelim mi?

Ümit Şimşek Meali

“Ey Zülkarneyn,” dediler. “Ye'cüc ile Me'cüc yeryüzünde bozgunculuk ediyorlar. Sana bir vergi versek, onlarla bizim aramıza bir sed yapar mısın?”(12)

(12) Gerek Ye’cüc ile Me’cüc hakkında, gerekse Zülkarneyn’in seddi hakkında bugüne kadar pek çok tahmin yapılmışsa da, bunlardan hiçbiri kesinlik ifade etmemektedir. Bu tahminler üzerinde uzun uzadıya durmanın da kıssadan istifadeyi arttırmayacağı ortadadır. En doğrusu, 83’üncü âyetin açıklamasında da temas ettiğimiz gibi, bu tür şahıs, olay ve varlıkları sürüp giden bir hayattan alınan kesitler olarak değerlendirmek ve her zaman için geçerli olabilecek dersleri çıkarmak olarak gözüküyor.

Yaşar Nuri Öztürk Meali

Dediler: "Ey Zülkarneyn! Ye'cûc ve Me'cûc bu yerde bozgunculuk yapıyorlar. Onlarla bizim aramızda bir set yapman şartıyla sana vergi verelim mi?"

Eski Anadolu Türkçesi

eyittiler “iy zü’l ķarneyn! bayıķ ecüc mecüc fesād eyleyicilerdür yirde. ķılalum mı senüñ içün birim anuñ üzere kim ķılasın aramuzda daħı aralarında yıġıcı dıvar?”

Satır Altı Meal (1534)

Eyitdiler: Yā Ẕülḳarneyn, didiler. Taḥḳīḳ Ye’cūc‐ile Me’cūc fesād iderler yiryüzinde. Pes saña ḫarc virelik mi, māl virelik mi ḳılmaġ‐ıçun bizüm‐le anlar arasında bir sed? Ola ki anlar çıḳmaḳ bilmeyeler.

Bunyadov-Memmedeliyev

Onlar (tərcüməçi vasitəsilə) dedilər: “Ey Zülqərneyn! Yə’cuc–Mə’cuc (tayfaları) bu ərazidə fitnə-fasad törədirlər. Bizimlə onlar arasında bir sədd çəkmək üçün sənə müəyyən məbləğ (yaxud xərac) versək olarmı?”

M. Pickthall (English)

They said: O Dhul-Qarneyn! Lo! Gog and Magog are spoiling the land. So may we pay thee tribute on condition that thou set a barrier between us and them?

Yusuf Ali (English)

They said: "O Zul-qarnain! the Gog and Magog (people)(2439) do great mischief on earth: shall we then render thee tribute in order that thou mightest erect a barrier between us and them?

2439 Who were the Gog and Magog people? This question is connected with the question, who was Dhu al Qarnayn? Some discussion on the question will be found in Appendix VI at the end of this Surah.

What we are mainly concerned with is the spiritual interpretation. The Conqueror had now arrived among a people who were different in speech and race from him, but not quite primitive, for they were skilled in the working of metals, and could furnish blocks (or bricks) of iron, melt metals with bellows or blowpipes, and prepare molten lead (18:96). Apparently they were a peaceable and industrious race, much subject to incursions from wild tribes who are called Gog and Magog.

Against these tribes they were willing to purchase immunity by paying the Conqueror tribute in return for protection. The permanent protection they wanted was the closing of a mountain gap through which the incursions were made.